در اواسط دههء 1980، نیروی دریایی ایالات متحده، نیاز خود را جهت یک موشک پیشرفنهء هوا به هوای دوربرد جهت جایگزینی موشکهای AIM-54 Phoenix (فونیکس) اعلام کرد. پروژهء ساخت موشک تحت نام AAAM که مخفف عبارت Advanced Air-to-Air Missile آغاز شد. این موشک قرار بود به میزان قابل توجهی سبکتر و کوچکتر از موشک فونیکس باشد، اما پیش بینی شده بود که دارای برد بیشتر و سرعت کمتری باشد که میزان آن 3 ماخ اعلام شده بود.
AIM-54C
جهت انجام این پروژه، برخی تکنولوژی های کلیدی نظیر استفاده از یک موتور رم جت به همراه موتور معمول موشکها، و همچنین هدایت پذیری راداری / حرارتی توسط «مرکز تست سلاح نیروی دریایی ایالات متحده» (NWC = U.S Naval Weapons Center) در China Lake به سال 1983 مورد ارزیابی قرار گرفتند. این ارزیابی ها، تحت برنامه ای به نام ACIMD یا Advanced Common Intercept Missile Demonstration انجام شدند.
تحت برنامهء ACIMD، اولین موشکهای آزمایشی طراحی و ساخته شدند، اما تا زمان لغو این پروژه، هیچگاه مورد آزمایش قرار نگرفتند. به سال 1987، دو تیم پیمانکار جهت تکمیل ارزیابی های نهایی AAAM برگزیده شدند؛ این شرکتها عبارتند بودند از :
1) هیوز – رایتئون
2) جنرال داینامیکس – وستینگهاوس
تصویری از موشک پیشرفتهء ساخت شده تحت برنامهء ACIMD
موشک AAAM ساخت هیوز – رایتئون، بر پایهء طراح ACIMD بود، و از یک سیستم راکت هیبریدی با سوخت جامد به عنوان موتور بهره می برد که به این موشک، امکان دست یابی به سرعتهای بالاتر به هنگام رسیدن به حداکثر بردش را می بخشید.
سامانهء هدایت این موشک بر پایهء هدایت اینرسیایی بود که در میانهء راه با فرمانهای رادار تامکت، اصلاح مسیر می کرد؛ (شبیه به سیستم هدایت پذیری موشک AIM-120 آمرام) همچنین جهت هدفیابی نهایی، از سیستم دوگانهء هدفیابی راداری و حرارتی بهره می برد.
تصویری از نمونهء آزمایشی موشک AAAM ساخت هیوز - رایتئون
تیم طراحی جنرال داینامیکس – وستینگهاوس، یک طرح کوچکتر ولی بسیار قابل توجه را پیشنهاد کردند. موشک طراحی این تیم از پیشرانه چندضربهای (multiple-pulse) با سوخت جامد بهره میبرد. سامانهء هدایت پذیری این موشک بر پایهء یک سیستم اینرسیایی به همراه یک هدفیاب نیمه فعال راداری بسیار پیشرفته برای پیمودن مسیر تا نیمهء راه و از یک سنسور الکترواپتیکالی جهت هدفیابی مستقل از میانه تا انتهای مسیر بهره میبرد. همچنین یک سیستم ثانویه و پشتیبان جستجوکنندهء حرارت نیز پیشبینی شده بود تا عمل هدفیابی را به هنگامی که جستجوگر الکترواپتیکالی از یافتن هدف ناکام شود، به انجام برساند.
تامکت شلیک کنندهء این موشک، از یک غلاف هدفیاب بهره میبرد که مجهز به یک رادار جلونگر و عقب نگر بود که بدین جهت به هواپیما این امکان را میداد که بدون نیاز به پرواز به سمت هدف، آن را مورد شناسایی قرار دهد.
جزئیات موشک YAIM-152A ساخت جنرال دینامیکس - وستینگهاوس
در اواخر دههء 1980، مقرر شد از موشک AAAM بر ضد هواپیماهای ساخت شوروی Tu-22M Backfire و Tu-160 Blackjack که بمبافکنهای دوربرد و مافوقصوت به شمار میرفتند، استفاده شود. با این حال، پس از پایان دوران جنگ سرد، برنامهء ساخت این موشک به سال 1992 قبل از آنکه طرح و نقشهای برای تولید انبوه در نظر گرفته شود، برای همیشه کنار گذاشته شد.
اندک زمانی قبل از لغو ساخت این موشک، طرح رسمی ساخته شده به نام YAIM-152A جهت ساخت موشک درنظر گرفته شده طبق برنامهء AAAM اختصاص یافت. قبل از خاتمه یافتن طرح AAAM، نیروی دریایی ایالات متحده، نگاه مثبت خود را به نوع دوربرد موشک هوا به هوای AIM-120 AMRAAM (شاید موشک AIM-120C-7) جهت جایگزینی موشکهای AIM-54 Phoenix ابراز داشت. موشکهای دوربرد آمرام ویژهء نیروی دریایی، قرار است پس از به موزه فرستاده شدن جنگندههای موفق اف14 تامکت، از سال 2007 وارد سازمان خدمت در این نیرو شوند.
خصوصیات هیوز – رایتئون جنرال داینامیکس – وستینگهاوس
عملکرد: موشک هوا به هوای دوربرد
سازنده: هیوز – رایتئون جنرال داینامیکس – وستینگهاوس
کشور سازنده: ایالات متحده امریکا
پیشرانه: integral rocket/ramjet engine multiple-pulse solid-propellant rocket
طول: 3.66 متر 3.66 متر
قطر: 23 سانتی متر 14 سانتی متر
وزن: ~300 کیلوگرم 172 کیلوگرم
برد: +180 کیلومتر +180 کیلومتر
سر جنگی: 14-26 کیلوگرم ترکشی 14-26 کیلوگرم ترکشی
موشک های مشابه: AIM-120 AMRAAM/AIM-54 Phoenix
● منبع: www.centralclubs.com ● منبع اصلی: designation-systems
در اینجا به معرفی دو مدل از UAV می پردازیم :
۱)RQ-1 : مدل پریدتور RQ-1 یک UAV شناسایی است که حرف R در ان مخفف واژه ی RECONNAISSANCE به معنای شناسایی و بازدید مقدماتی از وضع دشمن است.
طراحی ساده و سبک بدنه پریدتور ظرفیت حمل بار ان را به ۲۰۴ کیلو گرم رسانده و از یک مخزن سوخت ۵/۳۷۸ لیتری نیز بهره مند است.این خصوصیت پرید تور را به یک هواپیمای جاسوسی تمام عیار تبدیل کرده است.بطوری که که میتواند بیش از ۲۴ ساعت را در حال دیده بانی مواضع دشمن در اسمان سپری کند.
این UAV همچنین از سیستم ها و تجهیزات فوق پیشرفته ای برای دیده بانی و شناسایی دشمن بهره مند است که از جمله ان میتوان به دوربین های دماغه ای رنگی جهت هدایت هواپیما توسط اعضای واحد کنترل که کیلومتر ها دورتر از پریدتور در محیطی امن و ارام مشغول دیده بانی مواضع دشمن در خط مقدم هستند و همچنین دوربین های مختلف مادون قرمز برای دید در شب و رادار های ترکیبی پیشرفته جهت دید در مه و ابر و دود اشاره نمود .
واحد کنترل پریدتور شناساگر RQ-1
۲)MQ-1 : داشتن یک UAV که علاوه بر شناسایی برای مبارزه نیز اماده باشد ضروری است اینجاست که پرید تور شکارچی MQ-1 وارد عمل میشود.
تعویض دوربین های متعدد RQ-1 با یک سیستم هدف یابی پیشرفته به نام MTS و مجهز کردن ان به دو موشک HELL FIRE ان را به یک مبارز اتوماتیک در خط مقدم جنگ تبدیل کرده است.MTS دارای سیستم هدف یابی موشک HELL FIRE AGM-114 می باشد:
موشک HELL FIRE AGM-114
سازمان اطلاعات امریکا (CIA) از MQ-1 برای تعقیب یکی از عاملان حوادث یازدهم سپتامبر بهره برد.همچنین به تازگی نیز (CIA) از انها برای حمله به تروریست های القاعده در پاکستان استفاده می کند.
از جمله طرح های دیگر میتوان به جالب طرح هانترکیلر اشاره کرد که یک پهپاد کم هزینه و یک بار مصرف میباشد که دارای برد ۳۰۰۰ ناتیکال مایل و مداومت پروازی ۱۲ ساعت است.این پهپاد با موتور ملخ دار به منظور حمل توسط پرتابگر بمب افکن های ب-۱ و ب-۲ ساخته شده است.بر روی هر پرتاب گر می توان ۶ فروند پهپاد راجای داد که هر کدام ۵۰۰ پوند مهمات را حمل میکنند.برای این پهپاد ها میتوان تا ۳۰ دقیقه پیش از حمله هدفی را مثلآ توسط نیروهای ویژه تعریف نمود.
یک روزنامه اسرائیل در گزارشی نوشت: روسیه ممکن است تسلیحات پیشرفته در اختیار سوریه قرار دهد و این باعث نگرانی شدید اسرائیل شده است.
روزنامه "جروزالمپست" نوشت: اسرائیل هراس دارد که سوریه به امکانات پیشرفته نظامی دست پیدا کند و به همین دلیل پیگیر نشستهائی است که در این هفته در مسکو بین یک هیئت عالیرتبه نظامی سوری و مقامات وزارت دفاع روسیه برگزار می شود.
این روزنامه مینویسد: مقامات بلندپایه دولت اسرائیل اعلام کردند که آنها از دیدارهای سوریها با مقامات روسیه در مسکو مطلعند اما هنوز مشخص نیست که دمشق دقیقا چه نوع تسلیحات نظامی را درخواست خواهد کرد. بر اساس گزارشهای منتشر شده در رسانههای روسیه، ژنرال "احمد الرتیب" فرمانده نیروی هوائی سوریه قرار است برای مدت پنج روز به مسکو سفر کند و با وزیر دفاع و مقامات نیروی هوایی روسیه دیدار کند.
بر اساس این گزارش، گفتگوهای مذکور بر فروش تسلیحات شامل زیردریاییها، موشکهای ضد هوائی، جدیدترین مدل جنگنده میگ و موشکهای زمین به زمین تمرکز خواهد کرد.
این نشریه نوشت: اسرائیل به طور ویژهای نگران درخواست سوریه برای موشکهای دور برد زمین به هوا است که قادراست جنگندههای نیروی هوایی ارتش اسرائیل را که بر روی بلندیهای جولان پرواز میکنند، مورد تهدید قرار دهد. موشک S-300 یکی از بهترین سامانههای موشکی ضدهواپیما در جهان است و گفته میشود قادر است 100 هدف را به طور همزمان ردگیری کرده و 12 عدد از آنها را در یک زمان مورد هدف قرار دهد.
سوریه اخیرا 36 سامانه دفاع هوایی با نام Pantsir S1E از روسیه دریافت کرده است. سوریه همچنین قصد دارد خرید جنگندههای میگ 29 را از روسیه با مقامات این کشور مورد بحث قرار دهد. اسرائیل همچنین درباره خرید سامانه موشکی زمین به زمین "اسکندر" بسیار نگران است. بر همین اساس کارشناسان تسلیحاتی اسرائیل اعلام کردند که سامانه اسکندر نسل جدید سامانه "اسکاد" است و این بدون تردید تهدیدی جدی برای اسرائیل محسوب میشود.
جروزالمپست در ادامه نوشت: مقامات اسرائیل در حال انجام رایزنیهای دیپلماتیک با روسیه هستند تا این کشور را از فروش تسلیحات به سوریه بازدارند.
به گزارش خبرگزاری فارس، به نقل از اداره کل تبلیغات دفاعی وزارت دفاع، در آستانه سوم خرداد، سالروز فتح خرمشهر، نخستین ایستگاه متحرک دریافت تصاویر ماهوارهای با حضور وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به بهرهبرداری رسید.
مصطفی محمد نجار وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در این مراسم با اشاره به اهمیت بهرهبرداری حداکثری از فضا برای توسعه و پیشرفت همه جانبه کشور گفت: نوآوران اقتدار آفرین و مبتکران هوشمند وزارت دفاع با طراحی و ساخت این ایستگاه بسیار پیشرفته، زمینههای بهرهبرداری جمهوری اسلامی ایران از فضا را فراهم کردند.
وی با بیان اینکه تمامی مراحل ساخت ایستگاه مذکور شامل فرآیند تحقیقاتی، طراحی زیرساختار و نهایتا ساخت ایستگاه بطور صددرصد بومی، توسط متخصصان غرورآفرین وزارت دفاع صورت گرفته است، گفت: سبک سازی و کاهش وزن از جمله ویژگیهای منحصر بفرد ایستگاه مذکور به شمار میرود.
وزیر دفاع افزود: ساخت این ایستگاه جدید به کشور این امکان را خواهد داد تا علاوه بر صرفهجویی ارزی و افزایش تولید دادههای مکان محور سنجش از راه دور، موانع موجود در مسیر چرخه حضور ایران در فضا را حذف کند.
محمدنجار در ادامه اظهار داشت: این دستاوردهای گرانسنگ در تداوم حماسههای سترگی همچون فتح خرمشهر، قدرشناسی از ایثار و جانفشانی شهدا، جانبازان و رزمندگان میباشد. زیرا حماسهآفرینیهای رزمندگان اسلام در دفاع مقدس برای استقلال، پیشرفت و سربلندی ایران اسلامی بود.
وی گفت: مصمم هستیم در سال نوآوری و شکوفایی در مسیر خود اتکایی هرچه بیشتر صنایع دفاعی گامهای محکمتری برداریم.
وزیر دفاع تصریح کرد: وزارت دفاع با سرمایهگذاری در حوزه مغز افزاری، نرمافزاری و سخت افزاری، تقویت بنیه دفاعی و تجهیز نیروهای مسلح به فناوریهای نوین را برای دفاع از تمامیت ارضی کشور با جدیت دنبال میکند.
در ادامه این مراسم، کلنگ احداث نخستین ایستگاه ثابت بومی دریافت تصاویر سنجش از دور ماهواره به زمین زده شد.
با ساخت این ایستگاه توانمندی و قابلیت کشورمان در دریافت تصاویر ماهوارهای برای بهره برداری در زمینههای کشاورزی، شهرسازی، سوانح غیرمترقبه و زمینههای بسیار متنوع دیگر افزایش مییابد.
با راه اندازی این ایستگاه جمهوری اسلامی ایران به جمع 10 کشور دارای تکنولوژی ساخت ایستگاه متحرک دریافت تصاویر ماهوارهای پیوست.
وقتی میگ ها جلسه دارند
فالکن زیبای سپاه پاسداران
توپولف های ایرتور نفسی تازه می کنند
درنا.کوچک وکارآمد
دوعکس زیبا از درون و برون فوکر ۵۰ کیش ایر
جنگ تحمیلی تازه شروع شده بود و چند روزی بیشتر از تهاجم وسیع و ددمنشانه صدامیان به کشور عزیزمان نمی گذشت که به عنوان لیدر یک دسته چهار فروندی از هواپیماهای اف 5 ماموریت یافتم تا با حمله متقابل به پایگاه هوایی مهم عراق در مجاورت شهر کرکوک، ضربه جانانه دیگری به دشمن وارد سازیم.
آماده پرواز شدیم
مقدمات کار فراهم شده بود و پس از صرف ناهار، هر چهار تن به اتاق توجیه رفتیم و آخرین اطلاعات رسیده در مورد وضعیت پدافند هوایی در منطقه شمال عراق و خصوصا اطراف هدف را مطالعه کردیم. جزئیات مربوط به چگونگی رفت و برگشت و تاکتیک های حمله به هدف را آن گونه که مورد نظرم بود برای خلبانان همراه تشریح کردم.
هواپیماهای هر یک از ما، جهت انجام این ماموریت به چهار تیر بمب 500 پوندی و یک مخزن سوخت اضافه در زیر بدنه مجهز شده بود. قبل از حرکت، با مراجعه به یکی از خلبانان ارشد پایگاه - که روز گذشته ماموریتی را بر فراز کرکوک انجام داده بود - آخرین وضعیت دفاعی و موقعیت استقرار مواضع زمین به هوای دشمن در آن نقطه را جویا شده و متعاقبا این اطلاعات را با سایر اعضای دسته پروازی در میان گذاشتم.
هر چهار فروند از باند برخاستیم
مراحل بعدی پرواز به ترتیب و بخوبی انجام شده و پس از برخاستن از باند، طبق آرایش خاصی که اصطلاحا لوزی نامید می شود و در آن هر یک از هواپیماها در موقعیتی قرار می گیرند که مجموعا نسبت به یکدیگر تشکیل یک چهار ضلعی شبیه به لوزی می دهند، به سمت هدف عزیمت کردیم.
قرار بر این بود که در فاصله بسیار نزدیکی از پایگاه دشمن با اوج گیری سریع و انجام شیرجه، نقاط مختلف و حساس آن را مورد اصابت قرار دهیم که به هیمن ترتیب عمل شد.حین اوج گیری، به سرعت تمام محوطه پایگاه را از نظر گذراندم و موقعیت و نقطه نشانی مناطق حساس و مورد نظر را لحظه به لحظه به اطلاع سایر اعضای دسته پروازی - که پشت سر من به نوبت درحال اوج گیری و آماده شیرجه می شدند - رساندم. پدافند هوایی دشمن به حضور ما در منطقه پی برده بود و با شلیک توپ های ضدهوایی، مرتبا بر حجم آتش خود می افزود.
هدف را به شدت بمباران کردیم ولی ...
جای درنگ نبود. به خلبان همراهم تاکید کردم که هر چه زودتر نقاط مورد نظر را هدف بمب های خود قرار داده و بلافاصله منطقه را ترک نمایند و خود نیز به سمت پناهگاه های هواپیما که در داخل و مجاورت آن تعدادی از انواع هواپیماهای میگ عراقی دیده می شدند، شیرجه زدم. انفجار گلوله های ضد هوایی و برق جرقه های ناشی از آنها را در اطراف هواپیما و کنار کابین خود به خوبی می دیدم. تمام توجهم را بر روی هدف گیری دقیق متمرکز ساختم.
یکی از خلبانان به وسیله رادیو، پرتاب یک موشک زمین به هوای دشمن از ناحیه جنوبی پایگاه را گزارش داد. نمی دانستم که موقعیت او در آن لحظه چیست و موشک در چه سمتی شلیک شده است. تازه بمب ها را رها کرده و درحال بیرون آمدن از شیرجه بودم که ناگهان ضربه شدیدی در قسمت عقب و زیر هواپیما احساس کردم. برای یک لحظه فکر کردم که هواپیما منفجر شد. در یک آن تصمیم گرفتم که به وسیله صندلی پران و چتر نجات بیرون بپرم. البته رسیدن به نتیجه قطعی در این تصمیم، کار ساده ای نیست. بیرون پریدن از هواپیما در آن شرایط، صدها اما و اگر با خود داشت.
لحظه ای تامل کردم. با شگفتی دیدم که هواپیما هنوز قابل پرواز است و فرامین هنوز جواب می دهند. وضع موتورها را وارسی کردم. به نظر می رسید که یکی از آنها صدمه دیده باشد ولی موتور دیگر به خوبی کار می کرد.
دوستانم به کمک آمدند
وضعیت خود را در رادیو برای سایر خلبانان همراه بیان کردم و خواستم هر کدام از آنها مرا در دید دارد، سریعا خود را رسانیده و مرا همراهی و کمک کند. به فاصله کوتاهی 2 فروند از آنان را به ترتیب در سمت چپ و راست خود دیدم. سعی کردم با آنها گفت و گو کنم؛ اما ظاهرا رادیوی هواپیما از کار افتاده بود. با حرکات دست و انگشتان و سر و رد و بدل کردن علامت مخصوص قرار دادی، شرایط و مشکلات خود را به آنها تفهیم کرده و درخواست کردم که تا لحظه فرود مرا همراهی کرده و هرگونه تغییر وضعیت هواپیما را به من گزارش کنند. آن دو نیز با دادن علامت مخصوص، خواسته مرا تایید و آمادگی خود را اعلام کردند.
هواپیمای شماره چهار نیز به ما ملحق شد و در فاصله دورتری دسته سه فروندی من را همراهی می کرد.
ارتفاعات بلند مرزی کم کم نزدیک می شد و تنها نگرانی من، احتمال تعقیب و رهگیری توسط شکاری های دشمن بود. برای پرنده زخمی و بال شکسته بال، هیچ خطری بزرگ تر از دیده شدن به وسیله کرکسان شکاری نیست. به علت ایجاد صدا و لرزشی که در موتور صدمه دیده احساس می شد، اجبارا آن را خاموش کردم و با سرعت متوسط، به نرمی در بین دره ها خزیده و تدریجا به ارتفاعات نوار مرزی رسیدیم. از شکاری های دشمن خبری نبود. پرواز در ارتفاع پایین و از میان شکاف دره ها و شیار تپه ها، احتمالا مانع از رویت ما شده بود.
به زحمت هواپیما را به زمین نشاندم و ...
به همراه هواپیمای دیگری در وضع آخر برای فرود در باند پایگاه قرار گرفتم. خوشبختانه چرخ های هواپیما باز شد و لحظاتی بعد چرخ های هواپیما با سطح باند تماس گرفتند. ترمز نداشتم و از چتر دم مطمئن نبودم. بلافاصله پس از نشستن، چتر دم را زدم. کاهش سرعت هواپیما نشان داد که چتر سالم مانده و هواپیما در انتهای باند پروازی متوقف شد.
از هواپیما پیاده شدم. خودروهای آتش نشانی و پرسنل نگهداری اطراف هواپیما را گرفته بودند. نمی دانستم چه اتفاقی افتاده. به پشت هواپیما رفتم. موتور سمت راست هواپیما مورد اصابت موشک قرار گرفته بود، ولی موتور سمت چپ تا آخرین لحظه به خوبی عمل کرده و باعث نجات هواپیما شده بود. زیر هواپیما وضع عجیبی داشت. مخزن بنزین به کلی از بین رفته و جز قطعاتی از آن چیزی باقی نمانده بود. زیر هواپیما از ترکش های فراوان سوارخ سوراخ شده و ترکش های زیادی به محفظه چتر دم اصابت کرده بود؛ ولی مانع از عمل کردن چتر نشده بود. شور و هیجان وصف ناپذیری در بین کلیه پرسنل حاضر احساس می شد. همگی با آغوش باز از من استقبال کردند و با سلام و صلوات همراهی ام نمودند.
چند روز بعد که جهت اجرای ماموریت دیگری به آشیانه هواپیماها رفتم، همین هواپیما را مشاهده کردم که پس از انجام تعمیرات لازم، مجددا با مهمات بارگیری شده، آماده پرواز است. لذتی را که از دیدن آن صحنه داشتم، توام با شعف ناشی از انجام موثر ماموریت آن روز، وصف شدنی نیست.