مجله هوایی

در نگاه کسانی که پرواز را نمی فهمند هرچه بیشتراوج بگیری کوچکتر دیده می شوید

مجله هوایی

در نگاه کسانی که پرواز را نمی فهمند هرچه بیشتراوج بگیری کوچکتر دیده می شوید

هوافضای اسرائیل از آغاز تا کنون (بخش اول)

اشاره:

هفته گذشته در اسرائیل، مانوری برای مقابله با حمله اتمی اجرا شد که در این مانور صراحتا از ایران به عنوان تهدید بالقوه در این زمینه یاد شد. جدا از اهداف تبلیغاتی که بر چنین حرکتی مترتب است باید توجه نمود که این رژیم درمقابل کوچکترین احتمالات نیز در حال کسب آمادگی است.

نخستین گام در مقابله با هر تهدیدی، رسیدن به شناختی درست و واقع‌بینانه از آن تهدید است. در رویارویی با یک دشمن فرضی، اینکه بدانیم طرف متخاصم از چه توانمندی‌هایی برخوردار است، طراحان دفاعی را در برنامه‌ریزی برای دفاع عامل و غیر عامل، بسیار یاری خواهد رساند.

سیاست‌های حق‌طلبانه و اصول‌گرایانه جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌الملل از یک سو و عملکرد ستیزه‌جویانه و ظالمانه رژیم صهیونیستی از سوی دیگر، باعث شده تا در صف‌آرایی جبهه‌های سیاسی در عرصه بین‌الملل، ایران و رژیم اشغالگر قدس در مقابل هم قرار گیرند.

محو اسرائیل از جغرافیای سیاسی دنیا، بارها از سوی مقامات رسمی ایران به عنوان یک خواست قلبی، تکرار شده است.

موضع‌گیری‌هایی که از سوی مسوولین و یا نشریات تخصصی وابسته به این رژیم در رسانه‌های دنیا منتشر می‌شود گویای این مهم است که اسرائیل به شدت تحولات نظامی ایران را پیگیری می‌کند و پیشرفت‌های تکنولوژیک کشور را در صنایع دفاعی زیر نظر دارد.

به جاست کارشناسان و تحلیلگران داخلی نیزبا دقت نظر فراوان، علاوه بر زیر نظر گرفتن تحرکات نظامی این رژیم، تخمین واقع‌بینانه‌ای از دستاوردهای تکنولوژیک آن در صنایع دفاع داشته باشند.

به جهت اهمیت‌ این موضوع، در سلسله مقالاتی که متدرجا در «آویا» درج خواهد شد، مرور جامعی بر توانمندی‌های اسرائیل در صنعت هوافضا خواهیم داشت.

امید آنکه این سلسله مباحث، توجه کارشناسان امر را به نقاط قوت و ضعف این رژیم بیش از پیش، منعطف سازد.

اسرائیل تولیدکننده‌ی انواع متنوعی از مهمات، سلاح‌های کوچک، سیستم‌های الکترونیکی، تانک و... است.

طی 40 سال گذشته اسرائیل برای افزایش توان نظامی خود فعالیت‌های گسترده‌ای انجام داد که منجر به شکل‌گیری نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) گردید. رژیم اسرائیل که صاحب سه شرکت مهم دفاعی اسرائیل است، شرکت‌های خصوصی را نیز به تجهیز IDF تشویق نمود. توسعه صنایع نظامی اسرائیل باعث صادرات گسترده‌ای شد که هم‌اکنون مهمترین درآمد این رژیم را شامل می‌شود.

پس از کاهش تقاضای ادوات نظامی در 15 سال تأخیر، اسرائیل توجه خود را به بازار غیرنظامی نیز معطوف ساخت و تحقیق و توسعه در این بخش را به صورت وسیع‌تری دنبال نمود. به طوری که در حال حاضر یکی از پیشرفته‌ترین صنایع هوافضای دنیا را دارا می‌باشد. به طور کلی قابلیت‌های هوافضایی اسرائیل ناشی از نیازهای دفاعی و جنگی این رژیم بوده و این رژیم را به سمت استقلال در زمینه‌های مختلف از جمله هوافضا سوق داده است.

حرکت‌های اولیه‌ی اسرائیل در زمینه‌های دفاعی به دهه‌ی 1920 بر می‌گردد. برای مقابله با تهدیدات اعراب، گروهی به نام jewish ساخت نارنجک‌های دستی را آغاز کرد. در اوایل دهه‌ی 1930 این گروه کارگاه‌های کوچک تولید سلاح را به صورت مخفیانه تأسیس کردند که بعدها (در سال 1948) به نام صنایع نظامی اسرائیل یا IMI شناخته شد. IMI در دو دهه اول فعالیت خود، سلاح‌های پایه‌ای که توسط IDF استفاده می‌شد را تولید می‌کرد. آن زمان هواپیماها و سلاح‌های پیشرفته‌تر مورد نیاز اسرائیل از طریق کشورهای خارجی مخصوصاً فرانسه تأمین می‌شد.

عامل محرک اسرائیلی‌ها در شتابگیری برای تولید سلاح‌های پیشرفته‌تر، جنگ 6 روزه 1967 بود. در طول این جنگ، فرانسه فروش نظامی به اسرائیل را تحریم کرد. این تحریم شامل هواپیماهای میراژ نیز می‌شد و پس از آن اسرائیل بیشتر به سمت آمریکا سوق داده شد تا هواپیماهای نظامی خود را از این طریق تأمین کند و در همین زمان هم سرمایه‌گذاری بیشتر برای تولید صنایع خود را آغاز کرد. در این راستا صنایع هواپیماسازی اسرائیل IAI نیز به عنوان یک شرکت دولتیِ تعمیر و نگهداری هواپیما، در سال 1953 تأسیس شد. طولی نکشید که این شرکت توسعه و مونتاژ انواع هواپیما را آغاز نمود.

هواپیمای کفیر kfir این شرکت به زودی جایگزین میراژهای فرانسوی شد. این شرکت همزمان با تولید هواپیماهای آراوا (Arava) و نشر (Nesher)، با انعقاد قراردادهایی با مهمترین شرکت‌های آمریکایی از جمله بوئینگ و لاکهید مارتین جزء همکاران اصلی این شرکت‌ها شد و بدین ترتیب سریعاً رشد کرد. به طوری که تعداد کارکنانش در اواخر دهه 1970 از 4000 نفر به 14000 نفر رسید.

افزایش توانایی اسرائیل در بخش صنایع نظامی انگیزه‌ای برای تولید هواپیمای کاملاً اسرائیلی لاوی (Lavi) شد. در نیمه‌ی اول دهه 1980، IAI سیستم‌های الکترونیک اویونیک و سلاح‌های این هواپیما را تولید کرد و اولین پیش نمونه‌ی آن را در سال 1986 به پرواز درآورد. اما از آنجایی که این پروژه هزینه‌های زیادی در بر داشت، یک سال بعد لغو شد. پس از لغو پروژه لاوی، IAI توسعه محصولات نظامی و غیرنظامی را به صورت متنوع‌تری دنبال نمود که از آن جمله می‌توان به رادار سیستم، سیستم‌های سلاح دقیق، هواپیمای بدون سرنشین و هواپیمای نظامی و غیرنظامی دیگر اشاره نمود. بیشتر این محصولات بر پایه تکنولوژی‌هایی ساخته شدند که در جریان پروژه لاوی به دست آمدند.

در حال حاضر بیش از 150 شرکت نظامی در اسرائیل فعالند که درآمدی در حدود 5/3 میلیارد دلار دارند. سه شرکت مهم دولتی اسرائیل IMI، IAI و رافائل هستند که تولیدکننده‌ی سلاح‌های معمولی تا ابزار پیشرفته‌ی دفاعی می‌باشند. شرکت‌های خصوصی نسبتاً بزرگ اسرائیلی نیز البیت سیستم (Elbit Systems) و تادیران Tadiran هستند که عموماً بر روی ابزار الکترونیکی دفاعی تمرکز دارند.

هم اکنون نزدیک به 50 هزار نفر در صنایع نظامی اسرائیل مشغول به کار می‌باشند. بخش صادرات نظامی با نام SIBAT که زیر نظر وزارت دفاع می‌باشد مسؤولیت بازاریابی و فروش تولیدات IDF را داراست.

پس از لغو پروژه لاوی، IAI به کمک آمریکا محصولات خود را تنوع بخشید و ماهواره‌های Amos و Ofeq و اولین سیستم موشکی ضد موشک بالستیک آرو Arrow را تولید نمود. هواپیماهای بدون سرنشین هانتر نیز که هم‌اکنون مشتریان زیادی در سطح جهان دارد از جمله تولیدات این شرکت است. IAI همچنین در بخش تعمیر و نگهداری انواع هلی‌کوپتر و هواپیما نیز رشد کرد. طراحی، توسعه و تولید انواع سیستم‌های زمینی و دریایی، تجهیزات راداری، تجهیزات جنگ الکترونیک و موشک نیز در حال حاضر توسط IAI انجام می‌گیرد. فروش این شرکت در سال 2000 در حدود 2.8 میلیاد دلار بوده است. در ضمن این شرکت در همان سال 1600 قرارداد جدید به ارزش 2.6 میلیارد دلار را نیز منعقد نموده است.