موشک هوا به هوای R-73 ساخت «ویمپل» که در سازمان ناتو با نام
AA-11 Archer شناخته می شود، توسط «
دفتر طراحی کارخانجات ماشین سازی ویمپل» طراحی و ساخته شده است. این موشک، پیشرفته ترین موشک بردکوتاه هوا به هوای ساخت روسیه می باشد و عمومن به عنوان ترسناک ترین سلاح در نبردهای نزدیک هوایی (داگ فایت) معرفی می شود.
دفتر طراحی کارخانجات ماشین سازی ویمپل: Vympel machine Building Design Bureau
طراحی R-73 به منظور جایگزینی مدلی قدیمی R-60 (نام ناتو: AA-8 Aphid) به عنوان سلاحی جهت فواصل نزدیک، برای هواپیماهای جنگی اتحاد شوروی، طراحی و ساخته شد. کار طراحی این موشک به سال 1973 باز می گردد و اولین سری این موشکها، به سال 1985 وارد خدمت در نیروی هوایی اتحاد شوروی شدند.
R-73 دارای هدایتگر حساس به مادون قرمز یا حرارت، خنک کننده سنسور جستجوگر با قابلیت مهم هدفیابی در «زاویهء بسته» (Off-Boresight) می باشد: یعنی جستجوگر موشک می تواند اهدافی را که در 60 درجه نسبت به محور طولی موشک، قرار دارند، تشخیص دهد و ببیند.
این موشک همچنین می تواند با سایت نشانه روی تعبیه شده در کلاه خلبان (HMS) یکپارچه شود و بدین طریق، خلبان تنها با نگاه به سمت اهداف روبه رو و بدون نیاز به منحرف ساختن سایت نشانه روی اصلی هواپیما، آنها را مورد اصابت قرار دهد.
حداقل فاصلهء مورد نیاز جهت شلیک این موشک، در حدود 300 متر و حداکثر فاصلهء آئرودینامیکی (فاصله ای که موشک در هوا و با انجام مانور به سمت هدف طی می کند) حدود 30 کیلومتر می باشد.
HMS مخفف Helmet-Mounted Sight
موشک R-73 اندکی پس از شلیک توسط MiG-29
R-73 بالاتر از AIM-9M R-73 مانورپذیرترین موشک در بین موشکهای مشابه می باشد و اغلب کارشناسان بر این اعتقادند که در قیاس با موشک آمریکایی AIM-9M Sidewinder، در مرتبهء بسیار بالاتری قرار می گیرد. موشک AIM-9M جایگزین موشکهای AIM-132 ASRAAM و IRIS-T شد و به زودی نوع پیشرفته ای به نام AIM-9X وارد خدمت خواهد شد.
R-73M یا R-74EM ؟ از سال 1994 تاکنون، موشک R-73 مورد بهبودسازی قرار گرفته که ماحصل آن، سطح استاندارد R-74EM شده است که در اصل همان موشک R-73M می باشد. این موشک، به سال 1997 در کشورهای CIS (مشترک المنافع یا جمهوری های استقلال یافتهء شوروی) وارد خدمت شد. R-74EM برد بیشتری پیدا کرده است و جستجوگر آن، می تواند اهدافی فراتر از 60 درجه را شناسایی کرده و ببیند؛ ضمن اینکه سیستم «ضد ضدعمل الکترونیک» (ECCM) آن نیز بهبود یافته است.
CIS مخفف Commonwealth of Independent States
ECCM مخفف Electronic Counter-Counter Measures پلتفرم (پرتابگر): MiG-21/23/29
Su-24/25/27/30/32/34/35/37
Mil Mi-24/28
Kamov Ka-50 اطلاعات اولیه و مشخصات عمومی عملکرد: موشک برد کوتاه هوا به هوا
سازنده: ویمپل
موتور: راکت سوخت جامد
وزن: 105 کیلوگرم (231 پاوند)
طول: 2.9 متر (9 فوت و 6 اینچ)
قطر: 170 میلی متر (6.7 اینچ)
طول دو سر بالچه ها: 510 میلی متر (20 اینچ)
سرعت: 2.5 ماخ
برد: 30 کیلومتر (18.75 مایل)
سرجنگی: 7.4 کیلوگرم (16.3 پاوند)
هدایت: هدفیاب مادون قرمز (حساس به حرارت)
منبع:انجمن هوافضا