مجله هوایی

در نگاه کسانی که پرواز را نمی فهمند هرچه بیشتراوج بگیری کوچکتر دیده می شوید

مجله هوایی

در نگاه کسانی که پرواز را نمی فهمند هرچه بیشتراوج بگیری کوچکتر دیده می شوید

Draken جنگنده سوئدی

Draken

پس از جنگ جهانی دوم رشد پیچیدگی و بهبود عملکرد هواگردها چنان در شتاب بود که طرح های نوین طی چند سال منسوخ میشدند. آن روز ها اگر چه "سوئد" به منابعی که قدرت های بزرگ تر در اختیار داشتتد دسترسی نداشت ولی باز هم توانایی رقابتی اثرگذار را داشت.Saab 35 Draken(Dragon) طرحی است از آن روزها. که شاید جسورانه ترین سطر از تاریخ صنعت هوایی سوئد پس از 1949 باشد.
در سال 1949 هیئت هوایی پادشاهی سوئد درخواستی با نام "پروژه 1200" را پیش کشید. به موجب این درخواست باید رهگیری برای خدمت در نیروی هوایی سوئد ساخته میشد که از Saab 29 Tunnan پیروی میکرد. این هواگرد باید دست کم 1.4 ماخ سرعت می داشت، نیرومند و مقاوم می بود، عملیاتش ارزان تمام می شد، نگهداریش آسان می بود و بدون استفاده از بخش های ویژه ساخته شده در گذر گاه های عمومی عمل می کرد. سرانجام یک گروه مهندسی از SAAB پس از بررسی گزینه هایی کارش را بر طرحی با بال مثلتی تمرکز داد. همچنان که کار پیش میرفت طرح "مثلثی" به طرحی "دو مثلثی" بدل شد، جوری که یک مثلث ضخیم درونی برای سوخت و عراده تدارک دیده شد و یک مثلث نازک بیرونی به منظور "برا" ی اضافی برای پرواز در سرعت کم و باند کوتاه، همزمان با حفظ خصوصیات "پسا" ی کم برای پرواز با سرعت زیاد در نظر گرفته شد.
تا آن هنگام هیچ کس هواگردی با بال "دو مثلثی" را پرواز نداده بود. پس از آزمایش هایی طرح بال ها پذیرفته شد و "SAAB 210" با نام LillDraken (Little Dragon)"" معرفی شد. در آن زمان شکل این جنگنده بسیار بدیع می نمود به طوری که برخی از کارکنان Flygvapnet (نیروی هوایی سوئد) شوکه شدند، یکی از اعتراض های معمول این بود: " این مصیبت دیگه چیه؟ هر هواگردی باید یه دم لعنتی داشته باشه، ول کنین شما رو به خدا".
SAAB 210 به مانند هرهواگرد خوب با بال مثلثی دم نداشت و تنها تیغه ای در آن بخش داشت. اگر چه مهندسین طرحی با یک دم کامل را نیز دنبال کردند ولی آزمایش های تونل باد نشان داد که پیکره دم دار ثبات لازم را ندارد. اولین پرواز LillDraken در 21 January 1952 انجام شد. این هواگرد از موتور Armstrong Siddeley Adder turbojet با نیروی 3.92 kN (400 kgp / 880 lbf) بهره می برد که البته این نیرو کافی نبود و نیز این هواگرد کوچک در هوای گرم اغلب در ساعات تاریک و خنک صبح پرواز داده میشد. به رغم این محدودیت ها "LillDraken" تا پیش از اهدا به موزه نیروی هوایی حدودا" هزار پرواز آزمایشی انجام داد.
در طرح اصلی SAAB 210 ، ورودی های موتور (مدخل ها) روی دماغه جنگنده قرار داشت ولی جریان هوای کافی را تامین نمی کرد. از این رو در بخش پیشین پیکره SAAB 210 تغییراتی دادند و سرانجام همه این بخش را تغییر دادند به طوری که دماغه دراز تر شد و مدخل ها عقب رفتند. اولی A SAAB 210و دومی B SAAB 210نام گرفت.

در August 1953 دولت سوئد سه نمونه اولیه جنگنده های "SAAB 35 Draken" را بر اساس طرح LillDraken سفارش داد. دو تای اولی به ترتیب پس از پشت سر نهادن حوادث و تعمییراتی در جریان پرواز های آزمایشی، یکی سر از موزه درآورد و دیگری نیز در 1965 (پنج سال پس از تحویل اولین Draken به نیروی هوایی) در جریان یک تیر اندازی زمینی منهدم شد. سومی نیز پس از انجام پرواز های آزمایشی به مدرسه فنی رفت تا برای آزمون استرس و خستگی به کار رود.
سرانجام نخستین گونه Draken به نام "J 35A " برای تولید کامل تصویب شد. البته در آن هنگام ویژگی های مورد نظر ترقی کرده بود؛ مثلا سرعت مورد انتظار به 1.8 ماخ رسیده بود. بر همین مبنا دو نمونه اولیه دیگر با ویژگی های J 35A ساخته شد و هر دو در 1958 به پرواز درآمدند. اولی برای موتور وارداتی Avon Mark 48A تنظیم شده بود که این موتور بعدا" با معادل سوئدی اش RM6B که قرار بود موتوری برای J 35A باشد جایگزین شد. دومی از همان آغاز موتور RM6B را داشت. هر دو نمونه برای آزمون و برآورد نگهداری می شدند تا اینکه به همرا نمونه بعدی رهسپار موزه شدند.
در پی محک های موفقیت آمیز نمونه های اولیه "J 35A" ، این طرح به مرحله تولید رسید و اولین فروند آن در March 1960 به نیروی هوایی سوئد (Flygvapnet) تحویل داده شد.
پس از J 35A ، میان سال های 1955 تا 1972 پنج گونه متفاوت ازDraken برای نیروی هوایی سوئد تولید شد که دو گونه از آن ها برای صادرات ارائه شده بود و تعداد کل گونه ها تولید شده حدودا" به بیش از 600 فروند رسید. دانمارک، فنلاند و اتریش مشتریان Draken بودند.
همه Draken ها رهگیر هستند به استثنای Draken های دانمارکی که جنگنده های تهاجمی اند. نخستین گونه های Draken صرفا" رهگیر هستند و گونه های بعدی توانایی محدود هوا به زمین نیز دارند. Draken های تهاجمی دانمارک سنگین ترین گونه ی Draken هستند.
آخرین گونه، J 35J بود که در اواخر دهه 1980 تولید شد، هر چند که در آن هنگام در سوئد، Draken تقریبا" به طور کامل به وسیله Saab 37 Viggen جایگزین شده بود. گونه J 35J تحت برنامه افزایش طول عمر (تمدید عمر) هم قرار گرفت چرا که جنگنده جدید Saab JAS 39 Gripen در مرحله توسعه و دچار تاخیر در تحویل بود. بر پایه این برنامه ی تمدید عمر قرار بود Draken تا سال های دهه 2000 به پرواز برای سوئد ادامه دهد ولی به خاطر کاهش تعداد و بالا بودن هزینه نگهداری، Draken رفته رفته کنار گذاشته شد. Draken های سوئدی رسما" در December 1998 بازنشسته شدند، البته شمار کمی از گونه های نظامی و غیر نظامی همچنان پرواز میکنند.
Draken های دانمارکی در 1993 بازنشسته شدند. Draken های فنلاندی که در دهه 1990 به روز شده بودند در سال 2000 بازنشسته شدند. Draken های اتریش ( آخرین مشتری) که از آخرین گونه بودند در سال 2005 بازنشسته شدند. اتریشی ها J 35D های نوسازی شده ای خریده بودند که به خاطر مجاز نبودن این کشور به استفاده از موشک های هوا به هوا، تنها دو توپ (internal cannon ) داشتند.
اکنون در ایالات متحده آمریکا، شش فروند Draken که قبلا" در دانمارک خدمت میکردند در مالکیت نهاد National Test Pilot School (NTPS هستند که سه فروند از آن ها عملیاتی و در پایگاه فضایی Mojave مستقر می باشند.
SpecificationsPrimary Function: Interceptor / Tactical fighter
Contractor: Saab
Crew: One
Powerplant: Volvo Flygmotor RM 6C; max. 7900 kp thrust with afterburner
Length: 15.35 m
Wingspan: 9.42 m
Height: 03.89 m
Empty: ( J35 J ) 8250 kg
Maximum Takeoff: (J35 J ) 12270 kg
Speed: Mach 2.0 at 11,000 m
Range: 3,250 km
Service Ceiling: 18,300 m